In een post-corona tijdperk, verdient projectonderwijs hernieuwde aandacht? De toegevoegde waarde van een digitaal portfolio bij vakoverstijgend projectonderwijs.
Projectonderwijs is niet nieuw. Maar, we bevinden ons nu in een post-corona tijdperk. Het onderwijs heeft een aantal flinke digitale stappen gezet. Verdient het projectonderwijs hernieuwde aandacht?
Door: Jaap Kraaijenhagen
Expanding Visions
In een post-corona tijdperk, verdient projectonderwijs hernieuwde aandacht? De toegevoegde waarde van een digitaal portfolio bij vakoverstijgend projectonderwijs.
Er zijn vele manieren om je onderwijsvisie vorm te geven. In de schoolplannen zien we dan ook meerdere richtingen en varianten. Zo is er de wens tot het ontwikkelen van meer eigenaarschap bij de leerlingen door middel van formatief handelen. Ook is er de wens tot meer contextrijk en betekenisvol onderwijs door middel van het invoeren van projectonderwijs. ‘Projectonderwijs is een werkvorm die de lerende een inzicht geeft in de praktijk van een thema en zo theoretische concepten en beginselen leert’ (Dekeyser,1999). Binnen projectonderwijs wordt bewust gezocht naar de samenwerking tussen de vakken. Maar hoe kunnen we dit projectonderwijs of thematisch onderwijs nu het beste digitaal ondersteunen?
Projectonderwijs kan zowel een verkennend karakter als een probleemoplossend karakter hebben en is o.a. bedoeld om actief leren te stimuleren. Samenwerken en cognitieve activiteiten komen hierin samen. Door samen te werken, zien leerlingen meer samenhang tussen verschillende vakken en de dagelijkse praktijk. Het kan hun nieuwe inzichten en ervaringen opleveren, en hun intrinsieke motivatie en zelfstandigheid kan hierdoor toenemen.
Dit betekent niet automatisch dat projectonderwijs ook garant staat voor succes. Randvoorwaardelijk dienen er een aantal zaken aan de voorkant afgestemd te worden, zoals de samenstelling en de dynamiek van de groepen (heterogeen of homogeen), een heldere projectopdracht (SMART), een goede begeleiding in de vorm van feedback, reflectie en beoordeling. In onder meer ‘Meer leren van projectonderwijs” geeft auteur M.Bruggink (2021) handvatten voor geslaagd projectonderwijs.
Projectonderwijs of thematisch onderwijs krijgt meer betekenis als deze gekoppeld wordt aan leerdoelen, en aan het toepassen van vakoverstijgende competenties, zoals de 21e-eeuwse vaardigheden. Projectonderwijs kan daarbij een vliegwiel zijn voor formatief evalueren.
Hoe dit alles nu digitaal te ondersteunen? Een digitaal portfolio kan hierin een middel zijn om de ontwikkeling van de leerling vast te leggen. Dit geldt zowel voor de vakken en de daaraan gekoppelde leerdoelen, als voor de vakoverstijgende vaardigheden binnen projecten. De formatieve verslaglegging en de observaties worden vastgelegd in het digitaal portfolio waarvan de leerling eigenaar is. Hoe ver staat de leerling met zijn of haar leerdoelen? Het vastleggen van feedback en reflectie m.b.t. de leerdoelen en vaardigheden geeft de leerling inzicht in zijn/haar leerproces. Tevens biedt het de leerkracht overzicht waar de leerling staat in zijn of haar ontwikkeling.
In mijn vorige blog ‘De leerling achter het stuur met een digitaal portfolio’ ga ik verder in op wat een digitaal portfolio is en hoe je het kan inzetten.
Laat hier je vraag achter