Een ontwikkeling die al jaren de ronde doet maar vooral nog een belofte is betreft het ‘datagestuurd onderwijs’. Op basis van veel data uit verschillende bronnen zou het onderwijs ondersteund kunnen worden om meer inzicht in leerresultaten te krijgen. En in het verlengde daarvan zelfs de onderwijskwaliteit te verhogen. Dat is nogal wat. Maar is het ook haalbaar?
Door: Marcel de Jager
Expanding Visions
Het ‘spelen’ met data leidt bijna per definitie tot risico’s. Zowel op het vlak van privacy als informatieveiligheid. Op veel scholen is privacy vooral een beleidsvraagstuk. Er is wel opgeschreven dat we aan ‘doelbinding’ en ‘dataminimalisatie’ doen maar in de praktijk rolt data bijna ongemerkt van A naar B. Informatiesystemen zijn vaak matig beveiligd en met een druk op de spreekwoordelijk knop kunnen er gegevens worden geëxporteerd. Naar andere informatiesystemen of gewoon een excel sheetje. Het maakt allemaal niet uit.
Ook het toegangsbeheer is veelal onvoldoende ingericht. Op menig school staat identity & access management (wie mag waar bij en waarom) nog in de kinderschoenen. De deur naar veel gevoelige gegevens staat wagenwijd open. Dit alles maakt het behoorlijk risicovol om met datagestuurd onderwijs aan de slag te gaan.
Als we iets zinvols met gegevens willen doen dan begint het met de kwaliteit van die gegevens. Als we data willen analyseren en toepassen om er bepaalde informatie uit te halen dan dient die data ‘waar’ te zijn. En daar schort het aan. Informatiesystemen in het onderwijs bevatten niet zelden data die niet consistent of zelfs geheel fout is. En sommige data staat, in net even een andere vorm, in meerdere systemen. Wat is dan de waarheid? Zonder consistente data is er eigenlijk geen beginnen aan.
Als de borging van privacy, informatieveiligheid en de kwaliteit van data onvoldoende is dan is het toepassen van datagestuurd onderwijs redelijk zinloos. Maar als deze randvoorwaarden wel goed zijn ingevuld, is het dan ook zinvol?
Er zijn veel mooie ontwikkelingen op het vlak van datagestuurd werken in verschillende sectoren. Wat hierbij opvalt is de lange weg die deze organisaties hebben afgelegd. Eerst de basis op orde en heel zwaar inzetten op informatiemanagement is hierbij het credo. Tegelijkertijd moet het onderwijs zich afvragen wat de zin van datagestuurd onderwijs is. IT is namelijk nooit een doel op zich. Het kan veel bijdragen aan zinvol onderwijs, maar het is geen toverstokje. En of datagestuurd onderwijs zinvol is, bepaalt u helemaal zelf. Dat vraagt om inzicht en visie. De techniek volgt later wel.
Laat hier je vraag achter