Elk jaar hetzelfde liedje, alleen de onderwerpen verschillen. En de desillusie als zaken toch weer niet gelukt zijn. Wat kunnen we hiervan leren?
Aan het begin van het jaar starten we traditiegetrouw met goede voornemens. Ook op de verschillende socials zie ik weer veel zaken voorbij komen waar het onderwijs in relatie met IT nu echt mee aan de slag moet. Het Normenkader, Kunstmatige Intelligentie (AI), kennis en vaardigheden! En zo kan ik nog wel even doorgaan. Niks nieuws onder de zon. Elk jaar hetzelfde liedje, alleen de onderwerpen verschillen. Wat ook hetzelfde is, is de desillusie als veel zaken toch weer niet zijn gelukt. Wat kunnen we leren van dit patroon?
Door: Marcel de Jager
IT-regisseur
Elk jaar hetzelfde liedje, alleen de onderwerpen verschillen. En de desillusie als zaken toch weer niet gelukt zijn. Wat kunnen we hiervan leren?
Het is wellicht een open deur maar de belangrijkste redenen zijn, ongeacht de onderwerpen, altijd hetzelfde. Er ligt simpelweg heel veel op het bordje van IT in het onderwijs. Dat heeft ook te maken met de aard van IT in het algemeen. De ontwikkelingen gaan snel en het is een erg hype-gedreven industrie. Kijk maar naar de enorme aandacht die AI het afgelopen jaar kreeg. Vervolgens gaan (sommige) scholen daar enthousiast mee aan de slag. En na verloop van tijd sterft het in schoonheid. Iemand nog wat gehoord over de massale inzet van 3D-printers in het onderwijs? Precies. Een andere reden is het gebrek aan prioritering. Alles is belangrijk en daardoor doen we alles maar een beetje. Hoe dan wel?
Inzicht over wat het onderwijs nu echt nodig heeft. Op welke manier kan IT een wezenlijke bijdrage aan het onderwijs leveren? Dat is de vraag die elke keer weer moet worden gesteld. Zelfs bij een schijnbaar simpele zoektocht naar nieuwe smartboards voor in de klas. In plaats van als uitgangspunt te nemen wat we functioneel echt nodig hebben (hoe ziet de klas van de toekomst eruit en wat hebben onze docenten daarvoor nodig?) gaan we vooral op zoek naar 'specificaties'.
Als we weten op welke wijze IT echt kan bijdragen aan het onderwijs dan kunnen we ook inzichtelijk maken welke stappen daarvoor nodig zijn. In menig project begin ik met het in kaart brengen van de noodzakelijke acties, projecten en veranderingen. Dat geeft inzicht in wat we de aankomende jaren moeten doen en daarmee ook rust.
Nu weet ik ook wel dat een onderwerp als het Normenkader een ‘moetje’ is, maar ook hier begint het met het inzichtelijk maken welke acties er noodzakelijk zijn. Nu is dat nog relatief eenvoudig (het Normenkader beschrijft immers op hoofdlijnen wat je moet doen). Alleen niet hoe je dit organiseert. Voor veel andere onderwerpen is dat veel schimmiger.
Neem als voorbeeld AI. Wat mensen je ook op de mouw proberen te spelden, er is niemand die de impact van AI op het onderwijs precies kan voorspellen en al helemaal niet wat daar exact voor nodig is. Tegelijkertijd zijn er voldoende signalen dat AI een belangrijke rol in het onderwijs (en de samenleving) gaat spelen. Je moet er wel wat mee. Maar door eerst even goed stil te staan bij de nut-en-noodzaak, je goed te laten informeren door experts en vervolgens een stappenplan te maken, krijg je meer inzicht. En dan kan je prioriteiten gaan stellen. Denk groot, maar pak het klein aan. Anders wordt het niks. Ik wens je veel inzicht in 2024!
Laat hier je vraag achter