Wat is leren zichtbaar maken? De grondlegger van deze term is Professor John Hattie, een autoriteit op het gebied van wetenschappelijk onderzoek naar onderwijs effectiviteit. Volgens Hattie is leren zichtbaar maken ‘De noodzaak om het leren voorop te stellen, en het lesgeven vooral te beschouwen qua effect op het leren van leerlingen’. Een focusverschuiving van wat leerkrachten lesgeven, naar wat leerlingen leren.
Belangrijke speerpunten zijn feedback, formatief evalueren, zelfreflectie, samenwerken en gedifferentieerd lesgeven.
Het doel van feedback in het onderwijs is het verkleinen van de kloof tussen waar de leerling is en waar hij hoort te zijn. Niet alle feedback is even effectief, maar het effect van goede feedback is groot. Het helpt als de leerling zich bewust wordt van zijn of haar gemaakte ontwikkeling richting het gestelde doel. Daarbij zijn drie feedback vragen belangrijk:
Om deze feedback vragen goed te kunnen beantwoorden, kun je leerdoelen en succescriteria inzetten. Goede leerdoelen beschrijven de beoogde kennis, vaardigheden, inzichten en houdingen die een leerling moet hebben aan het eind van een bepaalde periode. Hier worden juist niet de uit te voeren activiteiten benoemd. Met behulp van succescriteria stel je vast in welke mate de leerling het leerdoel heeft behaald. Goede succescriteria beschrijven concreet en observeerbaar gedrag waardoor het inzichtelijk is waar de leerling staat en naartoe moet.
Feedback geven en krijgen aan de hand van leerdoelen en succescriteria is een wezenlijk onderdeel van formatief evalueren. Het doel van formatief evalueren is leerlingen inzicht te geven in hun eigen leerproces, hun motivatie te bevorderen en meer onderwijs op maat te realiseren. Het kenmerkt zich door feedback in te zetten gedurende verschillende fasen van het leerproces in plaats van pas na afloop. Leerlingen worden niet summatief met elkaar vergeleken aan de hand van cijfers, maar de focus ligt op de ontwikkeling van de leerling zelf op basis van de leerdoelen en succescriteria.
Leren zichtbaar maken gaat niet alleen over het zichtbaar maken van het leren van leerlingen voor de leerkracht. Maar dus ook voor de leerling zelf, zodat zij zelfreflectie kunnen toepassen. Een theorie die hier op aansluit, is het Triple loop learning (Argyiris en Schon). Triple loop leren is een reflectief leerproces dat bestaat uit drie stappen. Hierbij wordt gekeken naar gemaakte fouten en het corrigeren daarvan, zodat reflectie onderdeel wordt van het leerproces.
.png?width=450&name=Trip%20loop%20learning%20PP%20(1).png)
Het effect van klasgenoten op het leren is hoog. Klasgenoten kunnen een positieve invloed hebben op leren door elkaar te helpen en feedback te geven, maar ook door tutorschap en het creëren van een prettige leeromgeving in de klas. Daarnaast heeft samenwerking tussen leerkrachten ook een hoog effect. Door samen de les voor te bereiden, leerdoelen te evalueren en eigen lesinhoud te gebruiken.
Hoe kan techniek bijdragen aan het leren zichtbaar maken? Verschillende mogelijkheden presenteren zich in de vorm van een leerplatform die het mogelijk maakt om:
Om de theorie van leren zichtbaar maken volledig te integreren in het lesgeven, is meer dan alleen techniek nodig. Dit vereist hele andere kwaliteiten waarbij het noodzakelijk is om een nieuwe mindset te bewerkstelligen en zelfs een cultuurverandering. Lees meer over verandering onder het thema Digitale transformatie.
Typ je zoekterm in om te filteren
41 resultaten gevonden:
Recent was ik bij een onderwijsinstelling waar ik ze weer eens zielig in de hoek zag staan: de 3D-printers. Stonden daar een ...
Dit is de kop van uitzendingen van het NOS journaal van verleden week, deze week en wellicht ook volgende week. Je hoeft maar...
Scholen ervaren het meer en meer. Er gaat veel geld om in IT. Natuurlijk steekt het nog schril af bij de bedragen voor person...
Je hoort het overal in het onderwijs: Leerlingen moeten meer eigenaar worden van hun leerproces. Het motiveert en draagt bij ...
De corona-crisis heeft de noodzaak van het slim toepassen van IT in het onderwijs stevig op de kaart gezet. Tegelijkertijd re...
Ken je dit oud uit de oosterse wereld afkomstige gezegde? In de oorspronkelijke betekenis is iemand veel personeel wensen zoi...
Veel huidige schoolplannen zoomen in op de wens tot meer formatieve toetsing. Maar hoe kun je dit nu digitaal ondersteunen en...
Nederlanders geven zichzelf vaker dan in 2020 een onvoldoende over hoe ze omgaan met online risico’s. 60% maakt zich zorgen o...
Ook in het onderwijs is aanbesteden een jaarlijks terugkerend thema. Of het nu om meubilair, leermiddelen of IT gaat: je moet...
Het lijkt zo logisch. Informatie is zo cruciaal dat zoiets juist bij de (beslissers binnen de) organisatie dient te liggen. M...
Projectonderwijs is niet nieuw. Maar, we bevinden ons nu in een post-corona tijdperk. Het onderwijs heeft een aantal flinke d...
Er komt een moment dat alle plannen gereed zijn. Het strategisch beleidsplan en het schoolplan liggen voor je op tafel, inclu...
In de Onderwijstrends Top 10 van Jester Strategy staat “Groeiend ongemak over gebrek aan regie” dit jaar nieuw in de top 10. ...
Hoe organiseer je een centrale servicedesk voor alle IT zaken?
Wat is digitale transformatie in het onderwijs? Waarom heb je het nodig? En waar begin je? Transformeren kan je leren. Ik gee...
Menig schoolplan spreekt de ambitie uit meer formatief te gaan werken en het leren meer zichtbaar te laten worden. De focus v...
IT krijgt een steeds grotere plek in het onderwijs. ‘Groter’ betekent hier echter vooral ‘veel’ en nog niet zo heel erg slim....
Vorige week organiseerde Expanding Visions een online kennissessie met als hoofdonderwerp het plan van aanpak voor een digita...
In onze dagelijkse praktijk horen we regelmatig van scholen dat zij ontevreden zijn over de prestaties hun leverancier. Prest...
Ken je dat kaartspel Set? Het herkennen van patronen in kaartjes. Je kan er heel goed in worden door de juiste speltactiek to...
De meeste onderwijsorganisaties hebben een visie op het 'Leren met IT' opgenomen in het strategisch beleidsplan. Een strategi...
Het schoolplan heeft een verplicht karakter binnen het funderend onderwijs en wordt elke 4 jaar vastgesteld door het bestuur ...
Ik sprak laatst met een onderwijsdirecteur die van mening was dat klassenmanagement betuttelend is. Maar is dat wel zo? Ik be...
Wij mensen zijn slimme wezens. Met een goed stel hersenen kom je ver! Maar ook onze hersenen maken denkfouten. In de gedragse...
Een publicatie van het NRC haalde vorige week aan, dat leerlingen door het gebruik van iPads en laptops in het primair onderw...
We kunnen er bijna niet meer omheen. De IT organisatie moet om, van het beheren van IT naar het regie voeren over IT. Ontwikk...
‘Alwéér iets nieuws?! Daar heb ik nu geen tijd voor hoor.’ Het zijn bij veel organisaties, zeker ook in het onderwijs, veel g...
Een nieuwe start biedt in de regel nieuwe kansen. En met een nieuwe regering zal het tweespan Robbert Dijkgraaf en Dennis Wie...
In de praktijk kom ik heel vaak tegen dat een school eerst een device keuze (het apparaat waarmee een leerling zijn digitale ...
Ontwikkelingen in de IT en vooral het toepassen daarvan in het onderwijs volgen elkaar snel op. Maar hoe maak je deze ontwikk...
Als hobbyfotograaf bezit ik meerdere camera’s. Zo ook nog een oude analoge Kodak. Dat deed mij meteen denken aan de slag die ...
Scholen hebben verstand van het begeleiden van leerlingen bij hun leerproces. Leraren kiezen passend lesmateriaal en willen h...
Een ontwikkeling die al jaren de ronde doet maar vooral nog een belofte is betreft het ‘datagestuurd onderwijs’. Op basis van...
Het blijft lastig, veranderen. Ook als dat echt noodzakelijk is omdat er ‘iets’ niet werkt. Mensen zijn al gauw geneigd om de...
Goed beheer van software is al even oud als het gebruik van computers in het onderwijs. Van oudsher deden we alles zelf in he...
Leuk, die introductie van devices zoals laptops en Chromebooks in het onderwijs. Als docent heb je het gevoel dat je de hele ...
Nederland is al sinds jaar en dag koploper op het vlak van digitalisering. In de recente EU ranglijst zijn we echter een plaa...
Vaak wordt ons gevraagd om voor scholen de ‘stip op de horizon’ te beschrijven. Of om een ‘blauwdruk’ voor de toekomst te mak...
Het opstellen van een onderwijsvisie ligt vanzelfsprekend bij het onderwijs. Breed gedragen, toepasbaar en passend bij de ide...
Het gebruiken in plaats van bezitten van producten wordt alsmaar populairder. Deze verschuiving is in onze maatschappij steed...
