AI roept meer op dan alleen bewondering. Wat gebeurt er als we technologie vooral willen verbieden?
De zin en onzin van AI blijft de gemoederen flink bezig houden. In media en debat en nu ook in wet- en regelgeving. Zo wil de Tweede Kamer, in navolging van Denemarken, de Nederlandse burgers copyright geven op gezicht en stem. Op zich nog wel sympathiek maar deze acties lijken ook wel een soort Pavlovreactie. Elke keer als we de grip op bepaalde technologie lijken te verliezen, gaan we het verbieden. Een tijdje geleden schreef ik dat de hype rond AI al gekeerd lijkt te worden door de wal. En net als met social media en de mobiele telefoon in het onderwijs betekent dat dus een verbod. Wet- en regelgeving omdat we er met elkaar simpelweg niet goed mee om weten te gaan.
Door: Marcel de Jager
IT-regisseur bij Expanding Visions
AI roept meer op dan alleen bewondering. Wat gebeurt er als we technologie vooral willen verbieden?
Laat ik voorop stellen dat de impact van technologie nagenoeg altijd groot is en ook ontwrichtend kan zijn. Dat was na de uitvinding van de boekdrukkunst ook al zo. Dat door deze nieuwe technologie de mens in staat was om opeens heel snel veel kennis te delen klinkt op zich goed. Maar de toenmalige machthebbers dachten daar anders over. Zometeen gaan die mensen nog zelf nadenken ook. Nu moeten we de negatieve effecten niet uit het oog verliezen. De impact van desinformatie via moderne communicatiemiddelen als internet en social media op de samenleving is immens.
Veel van de beloften zijn uitgekomen. Maar begin deze eeuw bleek de eeuwige economische groei met internet toch een enorme zeepbel. En social media is ook in ons gezicht ontploft. Nu is het dus de beurt aan AI. Na de zegereeks in de media waarin zelfverklaarde AI adepten als Alexander Klöpping ruim baan kregen, schieten we nu weer de andere kant op. Het is allemaal eng. Zowel voor ons als mens, de samenleving en dus ook op school.
Maar is het echt zo erg? Ik las deze week op LinkedIn een uitgebreid artikel van Barend Last over schrijven met AI. Je moet er wel even voor gaan zitten maar het is een buitengewoon sterk en doorwrocht stuk dat vooral ook vragen stelt over hoe wij ons verhouden tot technologie en AI versus menselijke creativiteit. Voor dit laatste: AI schrijft helemaal niets, het genereert. Wees gerust. Last beargumenteerd helder dat AI vooral een (ongekend sterk) hulpmiddel is. Ook gaat het artikel in op de door mijzelf ook vaak aangehaalde snelheid waarmee technologie zich openbaart. Dit leidt vaak tot angst en weerstand met als resultaat het hierboven genoemde verbieden.
Hoe dan wel? De voordelen van AI zijn ongekend en maken het legitiem om het in te zetten. Maar de nadelen en risico’s zijn minstens zo reëel. Lees ook Risico's van AI in het onderwijs. Er zijn terecht veel zorgen over (het toepassen van) AI, de impact op de samenleving en de macht van techbedrijven. En natuurlijk zijn (juridische) maatregelen noodzakelijk, als tegenwicht. Maar de grootste impact hebben wij uiteindelijk zelf. Hoe wij AI zinvol gaan inzetten, als misschien wel een verlengstuk van onszelf. Het is wellicht een open deur, maar het richten op hetgeen waar je invloed op hebt, is een belangrijke stap in de goede richting. Kijk naar wat er wel werkt, op welke wijze AI wel zinvol in jouw onderwijs kan worden ingezet. Als een belangrijk en waardevol hulpmiddel. Niet als een bedreiging.
Dit vraagt om een genuanceerde benadering. Op basis van kennis en feiten. En gelukkig zijn er initiatieven die dit, ook in het onderwijs, ondersteunen. Lees ook Google en AI: een vliegende start na een traag begin. Maar het begint dus bij kennis en begrip. Ik wens jullie meer Barend Last en vooral wat minder Alexander Klöpping.
Laat hier je vraag achter